Sultan Birinci Murat

Sultan Birinci Murat

Namı değer Hüdavendigar. Üçüncü Osmanlı padişahı Sultan Birinci Murat 1326 doğumlu. Babası Osmanlı ikinci padişahı Orhan Gazi, annesi Nilüfer Hatun. 1360 yılında Osmanlı devletinin başına geçti.Ölüm tarihi 1389 yılına kadar devletin başı olmuştur.


Özellikle Rumeli'de kazandığı topraklarla devleti sınırlarını 291 bin kmkareye kadar büyüttü. Edirne'yi Osmanlı topraklarına katan  ve başkent yapan padişahtır. Sırpsındığı savaşında birleşik haçlı ordusuna karşı üstün geldi. Anadolu' da özellikle Karamanoğulları' na karşı galip geldi. 1389 yılında Haçlı ordusunu Birinci Kosova Savaşında mağlup etti. Yaşamı boyunca katıldığı 37 savaşı kazanmıştır.

Sultan Murat Döneminde Osmanlı - Bizans ile İlişkileri

Süleyman Bey'in vefatından sonra kaybedilen Dimetoka ve Çorlu Sultan Birinci Murat döneminde geri alındı. Lala Şahin Paşa Trakya'da bir çok yeri Osmanlı topraklarına kattı ve İstanbul'un Balkanlar ile olan iletişimini kesti. 1363 senesinde Filibe'yi alarak ilk Rumeli Beylerbeyi ünvanı ile buraya yerleşti. Edirne  Sultan Birinci Murat zamanında alındıktan sonra başkent olarak açıklandı.  1371 senesinde Balkanlar için önemli bir savaş cerayan etti. Sırp ve Bulgar orduları karşısında zafer ilan edildikten sonra Bulgaristan Osmanlı himayesi altına giriyordu. Bu savaş sonrası Osmanlı otoritesi Makedonya'da iyice hissedilmeye başladı.
İç çalkantılar ile mücadele eden Bizans, Osmanlı ordusunun Anadolu'ya hareket etmesini fırsat bilerek Bizans liderinin oğlu Andronikos ile Osmanlı şehzadesi Savcı ile işbirliği yaparak isyan çıkardı.  Sultan Birinci Murat bu isyanı hemen bastırdı.

Sultan Birinci Murat’ın Yunanistan'daki Hareketleri

Ionnes Paleologos Türk karşıtı olması nedeniyle oğlu Andronikos 1373 yılında Sultan Birinci Murat ile isyan etti ve bu isyan Sultan Birinci Murat'ın yardımıyla bastırıldı.
Ionnes Türk karşıtı düşüncelerini devam ettirmesi üzerine  Andronikos Sultan Birinci Murat yardımıyla hapisten kurtuldu ve İstanbul'u aldı. Bu yardım karşısında Osmanlı'ya haraç vermek ve Gelibolu'yu Türklere verdi.  Hayrettin Paşa dört yıl süren kuşatmanın ardında Selanik'i fetih etti.

Sultan Birinci Murat Döneminde Balkanlarda Osmanlı Hareketleri

Osmanlı akınları Balkanlar'da son hız devam etti. Serez, Sofya, Niş alındı.  Serezin Osmanlı topraklarına katılmasından sonra şehri kuşatan Hayrettin Paşa'ya şehrin kapılarını halk açmıştır.
Osmanlı akınlarını karşısında Sırplar, Bulgarlar ve Boşnaklar aralarında anlaşarak Osmanlı güçlerini 1388 yılında mağlup ettiler. Sultan Birinci Murat, Bulgaristan'a giderek Bulgar çarını itaate zorladı.  Osmanlılara karşı en çok Sırpların üzerine yürüdü. Kosova'da Sırp ve Bosna güçlerini bozguna uğratarak Sırp Devleti'ne son verdi. Bu savaş sonrası Osmanlı net bir biçimde Balkanlar'da hakimiyet kurmuştu.

1361 yılında Edirne'yi feth ettikten sonra burayı başkent yaptı.  1363 yılında Filibe'yi aldı. Balkanlar'da Türklerden rahatsız olan Bizans Papa'dan yardım istedi. Bir Haçlı ordusu girişimi sonuçsuz kaldı. İkinci Meriç Savaşı'nda Sırplar ve müttefikleri Osmanlı tarafından bozguna ugratıldı.
Evrenos Bey ve Halil Hayrettin Paşa'nın üstün gayretleri ile Vardar Nehri'nin etrafı Osmanlı için alınması kolay olmuştur. Köstendil, İştip, Manastır, Pirlepe, Ohri fetih edildi. Sofya ve Niş'in alınmasından korkan Sırplar, Ploşnik'te Türkleri mağlup etti.
Sultan Birinci Murat ordunun başında İhtiman, Sofya, Köstendil, Kratova yoluyla Priştine' gitti. Öncü komutanlar olarak Gazi Evrenos Bey, Paşa Yiğit Bey olarak belirlemiştir.  Birinci Kosova Savaşı olarak bilinen bu savaşta Osmanlı ordusu büyük bir zaferle galip geldi. Sultan Birinci Murat bu savaş sonrası suikasta kurban gitmiştir.

Sultan Birinci Murat’ın  Güney Arnavutluk’taki Hareketleri 

Arnavutluk’ta etkin olan Charles Thopia, Sırp Balsha ile olan rekabetinde yardım için Makedonya’da seferde bulunan Türkleri davet etmiştir. Sultan Birinci Murat bu isteği kabul etti. Türklerin yardımıyla rakibini mağlup eden Thopia yerini sağlamlaştırdı.

Sultan Birinci Murat'ın Selanik 'in Fethi

Türkler Vardar ırmağı vadisine ulaştı. 1380' de Ohri ve Pirlepe'ye girip, Arnavutluğa doğru indiler. Bir başka Türk kuvvletleri Sofya ve Niş'i aldılar. Birinci Murat babasına da karşı çıkan Manuel'in üzerine Hayreddin Paşa'yı göndermişti. 1383 yılında Serez alındı. Manuel' in merkezi olan Selanik önlerine ulaşıldı. Bir yıllık kuşatmanın ardından Selanik fetih edildi.

Sultan Birinci Murat'ın Karamanoğulları Üzerine Yürümesi

Hamidoğullarından satın alındığı iddia edilen bölge iki beylik arasında soğuk yeller estirdi. Bu sebeble Birinci Murat 1387 yılında Konya üzerine sefer yaptı ve Frenkyazısı denilen yerde Karamanlıları bozguna ugrattı. Osmanlıların en büyük rakibi olan Karamanoğulları iyice güç kaybetmiş oldular ve Osmanlılar bu savaşla Anadolu' da iyice güç kazanmış oldular Sivas'a kadar yaklaştılar. 1389 Kosova savaşı ile Anadolu konfederasyonun ilk şekli belirlenmiş oldu.

Kosova Savaşı sonrası Trakya, Makedonya, Bulgaristan fetihler için Anadolu Türklerine bir kolonizayonuna sahne oldu.

Sultan Birinci Murat'ın Kosova Savaşı

Balkanlar'da Osmanlı hakimeyetini belirleyecek olan Kosova Savaşı Lazar ve Birinci Murat arasında geçti. 1388 Osmanlı'nın Ploçnik'te ugradığı bozgun nedeniyle Lazar' ın üzerine yürüdü. Osmanlı güçlerinin önüne Sırplar çıkmışsa da önemli bir savaş olmadı ve Birinci Murat 1386 yılında Niş'i aldı. 1388 yılında Osmanlı güçleri çok ağır bir yenilgiye ugradığı savaş Tvrtko komutasında Bosna ordusuyla yapıldı.  Birinci Murat, Lazar ve Tvrtko arasında olan işbirliğinden dolayı Lazar' ın üzerine yürüdü. 1389 yılında  Kosova ovasında olan bu savaş Osmanlı ordusunun kazanmasıyla sonuçlandı. Birinci Murat ve Lazar savaş meydanında yaşamlarını kaybettiler. Bu savaş Türklere büyük bir önem kazandırdı. Artık Türklere Tuna nehrinin etrafında Macarlardan başka karşı koyacak kimse kalmamıştı. Makedonya, Sırbistan, Arnavutluk ve Bosna' ya dogru ilerleme imkanı yarattı

Sultan Birinci Murat'ın Ölümü

Sultan Birinci Murat 1389 senesinde Kosova Meydan Savaşını kazandıktan sonra savaş alanında tur atarken Miloş adlı bir Sırp piçi tarafından hançerlenerek şehit olmuştur. Allah mekanını cennet eylesin. Halefi Yıldırım Bayezid tahta çıkmıştır.
ÖNCEKİ YAZI
« SONRAKİ YAZI
Sonraki Yazı
Next Post »